Formy opodatkowania

Strona główna > Blog > Formy opodatkowania

Każdy początkujący przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej zostaje postawiony przed koniecznością wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym uzyskiwanych przychodów. Niejednokrotnie wybór ten nie jest prosty i wymaga precyzyjnego doradztwa biznesowego pozwalającego na rzetelną ocenę wielu czynników wpływających na wybór najkorzystniejszej formy opodatkowania odpowiedniej dla danego charakteru firmy. W tym celu na wybór formy opodatkowania mają wpływ takie aspekty jak: planowana wysokość przychodów, wielkość i rodzaj ponoszonych kosztów związanych z prowadzeniem biznesu, przedmiot wybranej działalności gospodarczej, a także chęć skorzystania z dostępnych skonkretyzowanych rozwiązań podatkowych, np. ulgi IP BOX. Biorąc to pod uwagę należy pamiętać, że nie każda dostępna forma opodatkowania jest korzystna dla każdego, a jej wybór jest kluczowy dla planowania strategii podatkowej i rozwoju przedsiębiorstwa w przyszłości! To właśnie stosowana forma opodatkowania stanowi ramy funkcjonowania biznesu w przestrzeni podatkowej, nakładając na przedsiębiorcę określone obowiązki, limity lub bariery.

Obecnie ustawodawca daje możliwość wyboru formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej spośród czterech dostępnych wariantów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Są to: opodatkowanie na zasadach ogólnych, podatek liniowy i opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych

Do najpopularniejszej formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej zalicza się możliwość opodatkowania na zasadach ogólnych. W tym wypadku stawka opodatkowania jest progresywna, co w praktyce oznacza, że zwiększa się wraz z wysokością uzyskiwanego dochodu. Obecnie stawki podatkowe wynoszą odpowiednio: 17% dla podstawy opodatkowania do 85 528 zł (od 1 stycznia 2022 roku próg ten ma ulec zwiększeniu do 120 000 zł) oraz 32% dla podstawy opodatkowania powyżej wspomnianego progu. Cechą charakterystyczną opodatkowania na zasadach ogólnych jest występowanie kwoty wolnej od podatku do wysokości której nie występuje podatek do zapłaty. Dotychczas próg kwoty wolnej od opodatkowania wynosił 8 000 zł, jednak po zmianach wprowadzonych na mocy Polskiego Ładu ma ona ulec podwyższeniu do 30 000 zł. Wybór opodatkowania na zasadach ogólnych wymusza na przedsiębiorcy konieczność prowadzenia ksiąg podatkowych, tzw. podatkowej księgi przychodów i rozchodów, w której ewidencjonuje się uzyskane przychody i poniesione koszty w danym roku podatkowym. Jest to forma opodatkowania korzystna ze względu na najszerszy katalog dostępnych ulg podatkowych i preferencji takich jak np. możliwość zastosowania ulgi IP BOX, a także rozliczenie podatkowe wspólne z małżonkiem.

Podatek liniowy

Opodatkowanie w formie podatku liniowego charakteryzuje się stałą stawką opodatkowania, która wynosi 19% bez względu na wysokość uzyskiwanego przez przedsiębiorcę dochodu. W analizowanym przypadku ustawodawca wykluczył jednak możliwość zastosowania kwoty wolnej od podatku, co skutkuje zapłatą podatku od całości uzyskanego w trakcie roku podatkowego dochodu. Niewątpliwie jednak stała stawka podatkowa może okazać się atrakcyjna dla wielu przedsiębiorców ze względu na łatwiejszy sposób obliczenia zobowiązania podatkowego. Należy jednak zaznaczyć, że opodatkowanie w formie podatku liniowego nakłada na przedsiębiorcę pewne ograniczenia, takie jak m.in. brak możliwości zastosowania niektórych ulg podatkowych (np. ulga na dziecko, ulga na internet, ulga rehabilitacyjna), rozliczenia wspólnie z małżonkiem, a także brak możliwości łączenia dochodów uzyskanych z różnych źródeł.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych należy do uproszczonych form opodatkowania podatkiem dochodowym ze względu na liczne ułatwienia dla przedsiębiorcy związane z ewidencją i sprawozdawczością rachunkową. W rezultacie podatnik odprowadza podatek wyłącznie od uzyskanych przychodów bez ich pomniejszenia o poniesione koszty. Tym samym nie musi prowadzić podatkowej księgi przychodów i rozchodów, lecz wyłącznie ewidencję przychodów. Stawki podatkowe dostępne dla podatników są uzależnione od przedmiotu działalności i wahają się od 2% do 17%. Jest to forma opodatkowania dedykowana dla przedsiębiorców, których działalność charakteryzuje się znikomymi lub niskimi kosztami prowadzenia firmy. Rozliczając się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych warto pamiętać, że w skali roku przychód ten nie powinien przekroczyć górnego limitu wymuszającego zmianę formy opodatkowania w wysokości równowartości 2 mln euro.

Karta podatkowa

Ostatnią z dostępnych form opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej jest karta podatkowa. Jest to zdecydowanie najmniej obligująca względem przedsiębiorcy forma opodatkowania, ponieważ podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania cyklicznych zaliczek na podatek dochodowy w różnej wysokości. Nie zwalnia to jednak przedsiębiorców z obowiązku wydawania na żądanie klienta rachunków i faktur dokumentujących sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi. Wysokość podatku do zapłaty w stałej comiesięcznej wysokości ustala się na podstawie decyzji wydanej przez naczelnika urzędu skarbowego. Mimo uproszczonej formy opodatkowania karta podatkowa zawiera ograniczenia odnoszące się do zamkniętego katalogu rodzajów działalności gospodarczej, które mogą z niej skorzystać oraz limitu zatrudnianych pracowników. Co więcej, w ramach założeń Polskiego Ładu od 2022 roku tej formy opodatkowania nie będą mogli wybrać przedsiębiorcy, którzy nie korzystają z niej obecnie.

Agnieszka Dobras

Certyfikowana główna księgowa

Ostatnie artykuły